Компанияның экологиялық қызметі туралы жалпы ақпарат
Альмира Ауелбаева
November 01, 2022
«Болат Нұржанов атындағы Екібастұз 1-МАЭС» ЖШС (бұдан әрі-«ЕМАЭС-1» ЖШС) жобалық белгіленген электр қуаты 4000 МВт (500 МВт-тан 8 эн.блок, №1 ст. қалпына келтіру жұмыстарында) жұмыс істеп тұрған электр станциясы болып табылады. Станцияның орнатылған қуаты 3500 МВт құрайды. Электр станциясының жұмыс режимі-тәулік бойы, жыл бойы.
Энергетикалық қазандықтардың негізгі отыны Екібастұз кен орнының күлі көп тас көмірі, ал жағу отыны – М-100 маркалы мазут болып табылады. Станцияның энергетикалық қазандықтарынан түтін газдарының шығарындылары биіктігі 300 м және 330 м болатын №1 және №2 екі құбыр арқылы шығарылады, әрбір құбыр сағасының диаметрі тиісінше 13,26 м және 11,9м..
Атмосфераға шығарылатын түтін газдарындағы қалқымалы заттардың мөлшерін азайту үшін станцияның №3, №4, №5, №6 энергоблоктары «АльстомПауэрСтаван» ал станцияның №2, №7, №8 энергоблогында «LodgeCottrel» ЖАҚ типті электр сүзгілерімен жабдықталған.
Станцияда азот оксидтерін басу (концентрациясын төмендету) қазандықтарда отынды жағу процесін оңтайландыру жолымен жүзеге асырылады (режимдік-технологиялық әдістер).
Қазақстандағы ең ірі электр станциясы «ЕМАЭС-1» ЖШС жыл сайын өндірістік қызметтің қоршаған ортаға теріс әсерін барынша азайтуға бағытталған қоршаған ортаны қорғау жөніндегі іс-шаралар жоспарының бағдарламасын іске асырады.
Атмосфералық ауа. Станциядағы атмосфераға шығарындыларды бақылау өндірістік экологиялық бақылау бағдарламасына сәйкес жүзеге асырылады, ол станцияның өндірістік қызметінің қоршаған ортаның барлық компоненттеріне әсерінің тиімді мониторингін қамтамасыз етеді.
Табиғи орталарды химиялық бақылау нәтижелері бойынша суда, топырақта, атмосфералық ауада шекті жол берілетін концентрациялардың асып кету фактілері тіркелген жоқ. Осылайша, қоршаған ортаға әсер рұқсат етілген шектерде болады.
Атмосфераға шығарындыларды бақылау «Атмосфераға ластаушы заттардың жол берілетін шекті шығарындылары нормативтері» жобасына сәйкес жүзеге асырылады.
19.12.2018 ж. №KZ10VCZ00220983 қоршаған ортаға эмиссияларға рұқсат негізінде «Болат Нұржанов атындағы Екібастұз 1-МАЭС» ЖШС 2022 жылы ластаушы заттардың шығарындыларын 289 мың тоннадан аспайтын көлемде жүргізуге рұқсат етіледі.
Су ресурстарының мониторингі. Сумен жабдықтау көзі-қ. Сәтпаев атындағы канал, онда екі су қабылдағыш орналасқан: біреуі су жіберу - салқындатқыш су қоймасын қоректендіру үшін, екіншісі су шығару – тұрмыстық қажеттіліктер шаруашылығы үшін, энергетикалық және су жылыту қазандықтары үшін химиялық тұзданған және химиялық тазартылған су дайындау үшін.
ХВО басы арқылы суды есепке алу ВПУ, іске қосу қазандығының ХВО-I және II кезектері және «Ағын» ауыз суын дайындау қондырғылары кіре берісінде орнатылған суды есепке алу аспаптарын пайдалана отырып жүргізіледі. Су тұтыну және су тарту мөлшерін күнделікті есепке алу жүргізіледі, үлестік нормалардан ауытқулар байқалған жоқ.
Станцияда арнайы су пайдалану №KZ86VTE00079542 сериялы Ертіс рұқсатының негізінде жүзеге асырылады.
Станция үшін Женгелді құймалы салқындатқыш-су қоймасы бар айналым салқындату жүйесі қабылданды.
Жер үсті суларының (су қоймасы, канал, айналым суы, ГЗУ) сынамаларын іріктеу және талдау аккредиттелген зертхананы тарта отырып жүзеге асырылады.
Өндіріс қалдықтарының мониторингі. Кәсіпорындағы өндіріс қалдықтарының негізгі түрі (қазандықтардың оттығында көмірді жағу процесінде) жобалау құжаттарына сәйкес күл үйіндісіне гидрокөлікпен жіберілетін күл-қоқыс қалдықтары болып табылады.
Бұрын кеуіп қалған Қарасор ащы-тұзды көлінің ағынсыз қазаншұңқырында орналасқан күл үйіндісі станция алаңынан шығысқа қарай 22 км жерде орналасқан.
Күл-қоқыс қалдықтары мен өндіріс қалдықтарының түзілуі мен орналастырылуының есебі ай сайын жүргізіледі.
19.12.2018 ж. №KZ10VCZ00220983 қоршаған ортаға эмиссияларға рұқсат негізінде «Болат Нұржанов атындағы Екібастұз 1-МАЭС» ЖШС 2022 жылы өндіріс және тұтыну қалдықтарын 5 778 мың тоннадан аспайтын көлемде орналастыруға рұқсат етіледі.
Қоршаған ортаны қорғау саласындағы жетістіктер.
Қоршаған ортаға әсерді азайту мақсатында келесі жұмыстар атқарылды:
- Күлді тұту тиімділігінің 97% - дан 99,5%-ға дейін артуы. Күлді тұту жүйесін қайта құру бойынша жұмыстарды орындау нәтижесінде түтін газдарының тозаңдануы 1600 мг/нм3-тен 400 мг/нм3-ке дейін төмендеді;
- Ст. №2 қазандық агрегатында төмен эмиссиялық оттықтарды орнату бойынша жұмыстар орындалды, нәтижесінде шығатын түтін газдарындағы азот тотықтарының концентрациясы 850 мг/нм3-тен 650 мг/нм3-ке дейін төмендеді.
- Кері осмос әдісімен суды тазартудың заманауи мембраналық технологияларына көшу жөніндегі жоба іске асырылды, бұл суды тазартудың жоғары дәрежесін қамтамасыз етуге, агрессивті химиялық реагенттермен (сілті, күкірт қышқылы) ластанған сарқынды сулардың пайда болуын болдырмауға, қауіпті қалдықтардың (ион алмасу шайырларының)түзілу көлемін азайтуға мүмкіндік берді. Технологиялық үдерісті басқару жүйесі толықтай автоматтандырылған..
- Газ құбырларын жөндеу және ауыстыру бойынша іс-шаралар орындалды, бұл күл-қоқыс қалдықтарын күл үйіндісіне қауіпсіз тасымалдауды қамтамасыз етуге, қоршаған ортаның күл-қоқвм қалдықтарымен ластану тәуекелдерін болдырмауға мүмкіндік берді.
- Станция табиғатты қорғау қызметін ИСО 14001 халықаралық стандарттарының талаптарына сәйкес жүзеге асырады.
«ЕМАЭС-1» ЖШС қызметкерлері бекітілген аумақ бойынша (М.Әуезов к-сі бойынша - Энергетиктер көшесінен Королев көшесіне дейін; Королев көшесінен М.Маметова көшесіне дейін) Екібастұз қаласын абаттандыру және санитарлық тазалау бойынша жарияланған айлықтарға белсенді қатысады.
«Болат Нұржанов атындағы Екібастұз 1-МАЭС» ЖШС экология және қоршаған ортаны қорғау мәселелеріне ерекше көңіл бөледі және айрыққша мән береді. Біз болашақ ұрпақ үшін қолайлы экологияны сақтай отырып, жұмыс істеуге, өндірісті дамытуға ұмтыламыз.